Wat is lactose-intolerantie

Bij een lactose-intolerantie kun je lactose niet goed verteren. Lactose is een natuurlijke melksuiker en is een bestanddeel van o.a. melk, yoghurt, kwark, vla en roomboter. Verder komt lactose voor in een heleboel andere producten waar je het niet in zou verwachten. Lactose is namelijk ook aanwezig in brood, chips, kant-en-klare bakmixen, kruidenzakjes, yogonaise, vleeswaar en noem maar op.

Lactose wordt normaal gesproken in de dunne darm gesplitst door het enzym lactase in twee kleinere suikers, te weten glucose en galactose. Het lichaam kan deze kleinere suikers opnemen en als energiebron gebruiken. Bij een tekort aan lactase in de dunne darm wordt lactose niet gesplitst en komt lactose grotendeels onverteerd in de dikke darm terecht.

Ongesplitst lactose gaat vocht aantrekken in de darm, waardoor de darmperistaltiek wordt versneld. Bacteriën in de dikke darm kunnen lactose “vergisten”, daardoor kan gasvorming kan optreden. Alles bij elkaar kun je klachten krijgen zoals, buikpijn, opgeblazen gevoel en winderigheid, misselijkheid of diarree.

Hoe ontstaat lactose-intolerantie?

Je kunt last hebben van lactose-intolerantie als er niet genoeg lactase enzym in je dunne darm aanwezig is. Vanaf een jaar of drie neemt de hoeveelheid lactase in de dunne darm af. Dat is voor een deel genetisch bepaald. Bij sommige bevolkingsgroepen komen lactose-intoleranties erg veel voor. Bij mensen van Oost-Aziatische afkomst is het percentage lactose-intolerante volwassen soms wel 90%. In Nederland komt lactose-intolerantie veel minder vaak voor (ongeveer 2 – 5% van de volwassenen is lactose-intolerant).

Daarnaast kan een lactose-intolerantie niet alleen ontstaan door afname van de lactaseproductie zoals boven beschreven, maar ook doordat de darmwand (tijdelijk) niet in een goede conditie is en daardoor minder lactase aanmaakt. De conditie van de darmwand kan afnemen door medicijn gebruik, door de ziekte van Crohn of Colitis, door een ernstige darminfectie, door een operatie aan de darmen of door beschadiging van de cellen die de dunne darm bekleden (bijv. bij coeliakie/gluten). Een dergelijke lactose-intolerantie kan tijdelijk zijn. Als de darmen zich herstellen kan de lactaseproductie in de darmwand weer op gang komen.

Hoe kom je er achter of je een lactose-intolerantie hebt?

Als je vaak last hebt van klachten zoals buikpijn, opgeblazen gevoel, winderigheid, misselijkheid of diarree na het drinken of eten van melk(producten) kan je huisarts uit laten zoeken of je last hebt van lactose-intolerantie. Dit kan met een waterstof-ademtest. De arts kan met de waterstof-ademtest ook vaak vaststellen in welke mate je lactose kunt verdragen. Sommige mensen zijn enorm lactose-intolerant en andere mensen kunnen best nog melk in hun koffie gebruiken zonder buikpijn te krijgen.

Wat kun je er zelf aan doen?

Een lactosebeperkt of lactosevrij dieet is de basis voor de behandeling van lactose-intolerantie. Meestal is het niet nodig om helemaal lactosevrij te eten, maar kun je lactose in een beperkte hoeveelheid verdragen. Dit betekent dat je de hoeveelheid melk(producten) in je dieet moet verminderen. Een goede diëtiste die gespecialiseerd is in MaagDarmLeverziekten kan je snel op weg helpen met een lactosevrij of lactosebeperkt dieet.

Verder heb je tegenwoordig “gewone” melkproducten waarin lactose al is gesplitst door er het enzym lactase aan toe te voegen (o.a. Minus L). En kun je het enzym lactase ook in de vorm van tabletten of capsules vlak voor het eten slikken. Op deze manier splitst de meeste lactose in glucose en galactose voor het je darmen bereikt. Echter, kleine hoeveelheden lactose blijven wel aanwezig. Let op dat deze producten zeker niet geschikt zijn voor mensen die last hebben van een koemelkallergie! Koemelkeiwitten zijn namelijk gewoon aanwezig in deze producten. Lees voor meer uitleg de pagina over koemelkallergie.

Voor diegenen onder ons die enorm lactose-intolerant zijn en toch lekker en zonder buikpijn willen eten hebben we deze website vol heerlijke recepten zonder koemelk(producten) gemaakt.